Growth Mindset en Fixed Mindset van Carol Dweck

Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: 6/nov/2023
Redacteur: Gezocht
“Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.”

Inhoudsopgave

  1. Wat is Fixed and Growth Mindset?
  2. Het Verschil tussen een Growth Mindset en Fixed Mindset
  3. Heb Ik een Fixed of Growth Mindset?
  4. Hoe Creëer Je een Groei Mindset bij Leerlingen?
  5. Hoe Herken Je een Fixed Mindset bij Leerlingen?
  6. Welke Misconcepties Bestaan er Over Growth Mindset?
  7. Conclusie: fixed of growth in de klas

Als lerarenopleider, onderwijskundige en docent biologie benader ik met interesse en zorg de dynamieken van het klaslokaal, waarbij de kijkwijze op motivatie van Carol Dweck over fixed en growth mindset een bruikbaar hulpmidel is in het motiveren van leerlingen en creëren van effectieve leerervaringen. Dit artikel, speciaal gericht op leraren, duikt diep in de essentie van deze mindsets, praktijkvoorbeelden, en strategieën om een growth mindset te stimuleren. Ik heb ook een video over het de mindset-theorie gemaakt die je kunt bekijken.

“Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/growth-mindset-en-fixed-mindset-van-carol-dweck/

1. Wat is Fixed and Growth Mindset?

Een andere benadering van motivatie is de mindsettheorie van Dweck. De attributietheorie van Weiner ligt ten grondslag aan de mindset theorie. Dweck ondekte dat er een verband is tussen de wijze waarop kinderen denken over hun intelligentie en het gedrag dat ze vertonen in een leersituaties. Sommige kinderen denken dat hun intelligentie een vaststaand gegeven is. Andere kinderen denken dat intelligentie niet vast staat maar te ontwikkelen is. Dweck noemt deze opvatingen mindsets en spreek over een fixed mindset of growth mindset. In Nederland wordt dit ook wel een vaste mindset en een groei mindset genoemd. Mensen (en dus ook leerlingen), met een fixed mindset geloven dat intelligentie statisch is, een inherente eigenschap die niet verandert. Aan de andere kant, degenen met een growth mindset zien intelligentie als iets dat kan groeien en ontwikkelen door inspanning en leren.

Deze mindsets staan in verband met gedrag van leerlingen in leersituaties. In deze tabel kun je zien hoe leerlingen met verschillende mindsets reageren in situaties waarin een prestatie van hen verwacht wordt.

Fixed en growth mindsettheorie van Carol Dweck en leerling gedrag-motivatie-Modellen-Eenmeesterinleren.nl

“Deze afbeelding is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/growth-mindset-en-fixed-mindset-van-carol-dweck/

Je kunt bijvoorbeeld bij het kopje uitdaging zien dat een leerling met een fixed mindset de uitdaging uit de weg gaat, omdat de leerling bang is niet slim genoeg te zijn. Een leerling met een growht mindset denkt slimmer te worden van de uitdaging en gaat deze juist aan. 

Voor een dieper begrip van hoe deze mindsets verweven zijn met de verschillende soorten motivatie, verwijs ik u naar ons artikel over de drie vormen van motivatie: Van A-motivatie naar Actie: Het Benutten van Intrinsieke en Extrinsieke Motivatie

2. Het Verschil tussen een Growth Mindset (Groei Mindset) en Fixed Mindset (Vaste Mindset)

Het onderscheid tussen deze twee mindsets is niet slechts een verschil in terminologie, maar weerspiegelt diep gewortelde overtuigingen over persoonlijke ontwikkeling. Een leerling met een fixed mindset kan bij een moeilijke taak snel de handdoek in de ring gooien, aangezien mislukkingen hun zelfbeeld van “niet slim genoeg” bevestigen. In tegenstelling hiermee, zal een leerling met een growth mindset dezelfde uitdaging benaderen als een kans om te leren, ongeacht de uitkomst. Dergelijk gedrag zul je bij leerlingen met de desbetreffende mindset dan ook kunnen observeren in de klas.

3. Heb Ik een Fixed of Growth Mindset?

Het herkennen van je eigen mindset zelfreflectie. Leraren kunnen zichzelf observeren: hoe reageer je op uitdagingen? Prijs je inspanning of alleen resultaat? Dit kan licht werpen op je eigen overtuigingen en hoe deze mogelijk de interacties met leerlingen beïnvloeden. Vergelijk je eigen gedrag eens met het gedrag dat beschreven staat in bovenstaande tabel.

In het licht van Carol Dweck’s mindsettheorie is het boeiend om de connectie te verkennen met Mihaly Csikszentmihalyi’s flowtheorie. Terwijl de mindsettheorie benadrukt hoe onze overtuigingen over capaciteiten ons leren en presteren beïnvloeden, biedt de flowtheorie inzicht in hoe we volledige betrokkenheid en piekprestaties in activiteiten bereiken. Mensen met een growth mindset, die uitdagingen verwelkomen en van fouten leren, vinden waarschijnlijk makkelijker toegang tot de ‘flow’-staat, een toestand van diepe focus en betrokkenheid. Deze synergie tussen mindset en flow onderstreept het belang van een leeromgeving die niet alleen groei bevordert, maar ook de optimale ervaring en prestatie. Voor een dieper begrip van hoe flow werkt en hoe het kan worden bereikt, raad ik aan om het complete artikel over de flowtheorie van Csikszentmihalyi te lezen.

4. Hoe creëer je een groei mindset bij leerlingen?

De belangrijkste tool die je als docent hebt om de mindset van je leerlingen te beïnvloeden is het op de juiste wijze geven van complimenten. Complimenten van een leraar kunnen van invloed zijn op welke mindset leerlingen ontwikkelen. Ook kunnen complimenten binnen een fixed mindset het vertrouwen van een leerlingen vergroten. Om complimenten effectief te laten zijn moeten ze voldoen aan een aantal voorwaarden. Complimenten moeten specifiek, authentiek en op de inzet van de leerling gericht zijn. Ik licht elk van deze voorwaarde hieronder apart toe.

Puzzelexperiment fixed en growth mindset van Carol Dweck motivatie-Modellen-Eenmeesterinleren.nl

“Deze afbeelding is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/growth-mindset-en-fixed-mindset-van-carol-dweck/

Specifiek

Met specifiek bedoelen we dat een compliment duidelijk aangeeft wat het is dat er goed gedaan is. Bijvoorbeeld als een leraar zegt “Je hebt het onderzoek gestructureerd uitgevoerd in de juiste volgorde van data verzameling, resultaten en conclusie” is dit specifieker dan “Je hebt een goed onderzoek gedaan”.

Authentiek

Met authentiek wordt bedoeld dat het een compliment echt en gemeend moet zijn. Vind je niet dat een leerling echt hard gewerkt heeft dan is het verstandig om na te denken of er iets anders is waarvan je wel vindt dat de leerling een compliment verdient.  

Gericht op inzet

Met, op de inzet gericht bedoelen, we dat een compliment moet gaan over gedrag dat door de leraar geobserveerd is, of een prestatie die daadwerkelijk door de leerling geleverd is. Als een leerling geconcentreerd heeft gewerkt of zich lang voorbereid heeft op een toets kan hier een compliment over gemaakt worden. Je kunt je wel voorstellen dat het niet zo goed, of zelfs negatief, werkt als een leerling geen inspanning heeft geleverd wordt en hier wel op gecomplimenteerd wordt. 

5. Hoe herken je een fixed mindset bij leerlingen

Leerlingen met een fixed mindset kunnen terughoudend zijn om risico’s te nemen in hun leren, kunnen gemakkelijk opgeven, maar het kan ook zijn dat zij juist uitblinken, totdat ze geconfronteerd worden met een echte uitdaging. Ze zeggen bijvoorbeeld dingen zoals: “Ik ben gewoon niet goed in wiskunde,” een overtuiging die hun vermogen om te groeien in dat vak kan beperken. Deze signalen zijn cruciaal voor leraren om te herkennen en aan te pakken. Bekijk ook bovenstaande tabel voor een overzicht van hoe leerlingen met verschillende mindsets zich opstellen in verschillende situaties.

6. Welke misconcepties bestaan er over growth mindset?

Misconceptie 1: Iemand met een growth mindset is constant positief

Een vaak voorkomende misvatting is dat een growth mindset gelijkstaat aan constante positiviteit en succes. Echter, het gaat meer om de veerkracht en het proces van leren uit ervaringen en uitdagingen, niet enkel de uitkomst.

Misconceptie 2: Je hebt het of je hebt het niet

Dit is niet waar. We hebben allemaal een mix van fixed en growth mindsets die veranderen op basis van onze ervaringen en de feedback die we ontvangen.

Misconceptie 3: Een Growth mindset gaat over positief zijn.

Deze lijkt wat op misconseptie 1. een Growth mindset is meer dan postitief zijn. Growth mindset betekent feedback nemen, leren van ervaringen, en het bedenken van strategieën voor verbetering.

Misconceptie 4: Prijzen bouwt een growth mindset

zoals besproken hangt het wel of niet opbouwen van een growht mindset sterk af van wat je prijst. Het belangrijkste is hoe iemand een uitdaging benadert, niet hoe hard ze gewerkt hebben of hoe succesvol ze waren.

7. Conclusie: Fixed of growth in de klas

In conclusie, of een leerling nu een fixed of growth mindset heeft, het is cruciaal dat wij als onderwijzers de omgeving creëren waarin groei mogelijk is. Dit betekent uitdagingen aanbieden die haalbaar zijn, gerichte feedback geven, en het leerproces vieren in plaats van enkel het eindresultaat. Door het toepassen van de principes van Dweck’s mindsettheorie en door rekening te houden met de eerder besproken misconcepties, kunnen we een klasomgeving bouwen die zowel veerkracht als een levenslange liefde voor leren bevordert.

Laat ons de theorie niet enkel omarmen, maar ook de praktische toepassing ervan meesteren, zodat elke leerling kan zeggen: “Ik mag niet begrijpen hoe ik dit moet doen… nog niet!”

Tegenslagen zijn vaak verkapte kansen. Een groeimindset houdt in dat we deze tegenslagen benutten als springplanken voor verbetering. Cruciaal hierin is zelfadvocatie: het vermogen om voor jezelf op te komen, ondersteuning te vragen, en oplossingen te vinden. Dit kan worden aangeleerd en versterkt op elke leeftijd.

Als leraren spelen we een vitale rol in het aanmoedigen van zelfadvocatie en het kweken van een groeimindset. Voor praktische tools om deze aan de slag te gaan met de mindset van jouw leerlingen, bekijk de verzameling werkvormen om een groeimindset te ontwikkelen op de community voor leraren. Deze kunnen leerlingen helpen vooruit te kijken en te geloven in ‘Ik kan’.

De werkvormen om een groeimindset te ontwikkelen zijn:

Laten we onze leerlingen inspireren om tegenslagen te zien als kansen en ‘nog niet’ als een stap op weg naar succes. Hiermee leggen we niet alleen een fundament voor levenslang leren, maar vergroten we hun veerkracht en mogelijkheden tot zelfontplooiing.

Download de groeimindset activiteiten op de community voor leraren om uw leerlingen te helpen bij het bouwen aan een mentaliteit die zegt: “Wat is de volgende stap?” en “Ik ben ertoe in staat”.

voor meer informatie over motivatie en motivatie-theorieen kun je ook de volgende artikelen beijkken:

Download de groeimindset activiteiten

‘Een leven lang lesgeven doen docenten samen’