Taxonomie RTTI van Drost en Verra: Bepaal het niveau van leerdoelen
Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: 10/december/2023
Redacteur: Gezocht
‘Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.‘
Inhoudsopgave
Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in RTTI. Vanuit mijn achtergrond als biologie leraar, onderwijskundige en lerarenopleider schijf ik artikelen en maak ik video’s fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën geordend per thema en een groep onderwijsprofessionals waar je je inhoudelijke vragen aan kunt stellen.
1. Wat is een Taxonomie?
Een Taxonomie is een classificatiesysteem om leerdoelen te categoriseren in verschillende levels van complexiteit. Het gebruik van een taxonomie is in het onderwijs noodzakelijk om doelen op het juiste niveau te formuleren en op basis daarvan onderwijs vorm te geven, te toetsen en je onderwijs te evalueren. Daarmee is het gebruik van een taxonomie een belangrijke basis in de constructive alignment van je onderwijs. Je gebruikt een taxonomie dus voor het formuleren van een leerdoel op het juiste niveau. Het formuleren van een leerdoel zonder gebruik van een taxonomie kan ertoe leiden dat je een leerdoel op een onjuist niveau stelt. Lees voor meer informatie ook het artikel: ‘Leerdoelen: Een artikel met praktische handvatten en voorbeelden’ In dit artikel ga ik verder in op de taxonomie van RTTI. Bekijk voor meer taxonomieën ook de artikelen over: de taxonomie van Bloom, Romiszowki, Miller, Obit, RTTI, SOLO, ERK en Fink’s Taxonomy.
2. Wat is RTTI?
‘Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/taxonomie-rtti-van-drost-en-verra/‘
RTTI is een taxonomie die werd ontwikkeld door de Nederlanders Petra Verra en Marinka Drost. Één van de doelen van Drost en Verra was om met RTTI een gemeenschappelijke taal, over leren, te creëren voor docenten, leerlingen en ouders. Met behulp van de taxonomie kan een docent een leerling bijvoorbeeld meer inzicht geven in het leerproces. Een Taxonomie is een classificatiesysteem om leerdoelen te categoriseren in verschillende levels van complexiteit. Het gebruik van een taxonomie is noodzakelijk om doelen op het juiste niveau te formuleren en op basis daarvan jouw onderwijs vorm te geven, te toetsen en je onderwijs te evalueren. Het formuleren van een leerdoel zonder gebruik van een taxonomie kan ertoe leiden dat een leerdoel op een onjuist niveau geformuleerd wordt.
RTTI werd ontwikkeld vanuit de lespraktijk, door systematisch te kijken naar niveaus in vragen in bestaande toetsen. RTTI komt van oorsprong dus niet voort uit wetenschappelijk onderzoek. De taxonomie wordt veel op middelbare scholen gebruikt, onder andere als methode om het niveau van onderwijs en toetsing in kaart te brengen. Het model wordt dan ingezet als toetsmatrijs. De focus op toetsing zie je terug in het model, met name omdat er vaak over het niveau van opdrachten en toetsing gesproken wordt. Toch blijft RTTI in de basis gewoon een taxonomie en kun je het model daarom ook als zodanig gebruiken in je onderwijspraktijk.
3. Waar staat RTTI voor?
De taxonomie bevindt zich op het cognitieve domein en kent vier niveaus en RTTI is een acroniem voor de niveaus: Reproductie, Trainingsgericht toepassing, Transfergericht toepassing en Inzicht- en Innovatie. Ik loop de niveaus een voor een door. Om dicht bij de theorie te blijven spreek ik in mijn uitleg over vragen maar let op het gaat om een taxonomie en daarmee een niveau van het onderwijs en doelen en niet alleen het niveau van vragen op een toets.
BRON: docentplus.nl geraadpleegd op 10/dec/2023
BRON: docentplus.nl geraadpleegd op 10/dec/2023
Wat zijn R vragen?
BRON: docentplus.nl geraadpleegd op 10/dec/2023
Als eerste het Reproductieniveau, dit zijn vragen die een leerling zou moeten kunnen beantwoorden op basis van het onthouden van leerstof.
Voor vragen op dit niveau hoeft de leerling zelf niets wezenlijks toe te voegen aan datgene wat er is geleerd. Met deze vragen kan inzichtelijk gemaakt worden of de leerling de lesstof stof letterlijk kan reproduceren.
Denk aan activiteiten zoals het geven van definities, stappenplannen, formules en opsommingen.
Wat zijn T1 vragen?
BRON: docentplus.nl geraadpleegd op 10/dec/2023
Als tweede het Trainingsgericht toepassingsniveau ook wel het T1 niveau genoemd, dit zijn vragen die gericht zijn op het toepassen van de leerstof volgens een geoefende procedure in een vergelijkbare context.
Voor vragen op dit niveau moet een leerling hetgeen dat geleerd is kunnen toepassen in situaties die geoefend zijn of in situaties die daar sterk op lijken. Op deze manier kan gekeken worden of de leerling de aangeleerde kennis kan toepassen.
Denk aan activiteiten zoals berekenen, groeperen, beschrijven in eigen woorden en geven van voorbeelden.
Wat zijn T3 vragen?
BRON: docentplus.nl geraadpleegd op 10/dec/2023
Als derde het Transfergericht toepassingsniveau ook wel het T2 niveau genoemd, dit zijn vragen die gericht zijn op het toepassen geleerde in een nieuwe context. Vragen op het niveau van toepassing 2 gaan een stapje verder dan vragen op het niveau van toepassing 1.
De leerling moet op dit niveau in nieuwe situaties of contexten zelf kunnen bepalen welke (onderdelen van) stappenplannen of methodes er gebruikt moeten worden. De leerling moet combinaties maken en verbanden leggen.
Denk aan activiteiten zoals analyses, vergelijkingen, verklaringen en waarderingen.
Wat zijn I vragen?
BRON: docentplus.nl geraadpleegd op 10/dec/2023
Als vierde en laatste het Inzicht- en Innovatieniveau, dit zijn vragen waarbij de leerling zelfstandig een creatieve oplossing moet bedenken door het analyseren en doorgronden van een vraag. Vanuit verschillende perspectieven moetten nieuwe ideeën gevormd worden.
Op dit niveau krijgt de leerling geen methode, context of situatie aangeboden, maar alleen een vraagstuk. De leerling moet dus zelf de aanpak bepalen. De leerling heeft alleen de leerstof tot zijn beschikking om de vraag op te lossen. Zo laat de leerling zien vanuit verschillende nieuwe perspectieven te kunnen denken.
Denk aan activiteiten zoals: construeren, beargumenteren, analyseren, ontwikkelen en ontwerpen.
4. Hoe bepaal je het niveau van RTTI?
Om het niveau van lestof, leerdoelen of toetsvragen te coderen maakte Drost en Verra een poster als codeer hulp die je kunt gebruiken als handvat.
BRON: docentplus.nl geraadpleegd op 10/dec/2023
Een leven lang lesgeven doen docenten samen.
Al je vragen over onderwijs, leren en lesgeven snel en op een pek beantwoord door
collega’s en andere experts.
‘Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!‘