Attributietheorie van Bernhard Weiner – Motivatietheorie (3 van 6)

Deze video gaat over de atributietheorie van Bernhard Weiner. Er zijn meerdere video’s over motivatie. Zoals de video over extrinsieke en intrinsieke motivatie, de video over de zelfdeterminatietheorie en de video over de flowtheorie. Ik raad je aan om de eerst de video over Extrinsieke en intrinsieke motivatie te kijken voordat je deze video bekijkt. Aan het einde van deze video weet je:

• wat de attributietheorie inhoud
• het verschil tussen Interne en externe attributie en
• hoe de attributietheorie theorie van belang is voor jou onderwijspraktijk.

Een van de benaderingen van motivatie is de attributietheorie van Weiner. volgens deze theorie vindt motivatie zijn oorsprong in de wijze waarop we omgaan met succes en falen. Leerlingen stellen zichzelf steeds de vraag waarom een taak wel of niet lukt. Als een leerling de reden dat iets lukt of niet lukt bij zichzelf zoekt dan noemen we dit een ‘interne attributie’.  Als een leerling de reden dat iets lukt of niet lukt buiten zichtzelf zoekt dan noemen we dit een ‘externe attributie’. Deze intern en extern attributies kunnen twee vormen aannemen: vast of variabel. Met vast wordt bedoeld dat een leerling succes of falen toe schrijft aan een vast gegeven anders gezegd een fijt. Bijvoorbeeld in het midden van de tabel ik ben gewoon slim.

Een leerling kan succes of falen ook toeschrijven aan een variabel gegeven. Bijvoorbeeld rechts in de tabel mijn succes komt omdat ik hard gewerkt heb. In tegenstelling tot een vast gegeven is een variabel gegeven iets dat de leerling zelf kan beïnvloeden. Je kunt namelijk zelf kiezen om hard of minder hard werken. De voorbeelden die ik net noemden gingen over een interne attributie maar, de vaste of variabele vorm geldt zoals je in de tabel kunt zien ook voor leerlingen met een externe attributie. Extern vast zou dan zijn de havo is makkelijk en extern variabel ik heb gelukt gehad dat ik de havo gehaald heb. 

Bij leerlingen met een interne, variabele attributie is de kans dat de leerling gemotiveerd aan de slag gaat het grootst. Leerlingen met een interne, variabele attributie die een taak niet voor elkaar krijgen of te maken krijgen met tegenslagen denken dat zij zelf effect hebben op de uitkomst en dat de oorzaak iets is waar zij effect op hebben. De volgende keer zal deze leerling dus harder werken, eerder naar bed gaan of wat het dan ook is dat de leerling denkt dat de oorzaak is. Door als leraar te praten met je leerlingen kun je door goed te luisteren veel informatie krijgen over de atributie van je leerlingen. Deze informatie is belangrijk om de juiste feedback te geven. Zegt een leerling dat hij geluk gehad heeft met het behalen van een toets dan duit dat er op dat de leerling een externe variabele attributie heeft. Je zou in gesprek met de leerling kunnen zeggen dat je denkt dat het aan de inspanning ligt wanneer je weet dat een leerling lang geleerd heeft. 

Verder is het in het algemeen van belang om complimenten en kritiek richting leerlingen te richten op de interne variabele attributie. Geef bijvoorbeeld wel complimenten op Inspanning, vooruitgang of proces. Maar geef bij voorkeur geen complimenten op intelligentie, omstandigheden en niveau.

Deze video ging over de attributietheorie van Weiner. Het model kent een interne en externe attributie. Bij een interne attributie leg je de reden van succes of falen bij je zelf bij een externe attributie leg je de reden van succes of falen buiten jezelf. Als docent is het belangrijk dat je weet welke attributie je leerlingen hebben en actief stuurt op een interne variabele attributie.