Constructivisme – Scaffolding van Lev Vygotsky (3 van 4)

Deze video gaat over het begrip scaffolding van Lev Vygosky.Er zijn meerdere video’s over constructivisme. Zoals de video over assimilatie en accommodatie, de video over constructivisme in de onderwijspraktijk en de video over de zone van naaste ontwikkeling. Ik raad je aan om de eerst de video over de zone van naaste ontwikkeling te bekijken voordat je deze video kijkt. Aan het einde van deze video weet je:

• wat het begrip scaffolding inhoud,
• welke rol scaffolding inheemt in het model van de zone van naaste ontwikkeling
• waarom en hoe scaffolding van belang is voor jou als docent en je leerlingen.

Het model van Vygotsky kent drie zones van ontwikkeling namelijk: de frustratiezone, de zone van naaste ontwikkeling en de zone van actuele ontwikkeling. Leren vindt plaats in de zone van naaste ontwikkeling doormiddel van interactie met een significant otter. Hier links die je het model grafische weergegeven.

Het is de verantwoordelijkheid van de docent om de onderwijspraktijk zo vorm te geven dat leerlingen in de zone van naaste ontwikkeling komen. Om dat goed te doen is het belangrijk dat je als voortdurend inschat waar je leerlingen zitten in het leerproces, zodat je de leerdoelen en leeractiviteiten daarop af kan stemmen. Dit voorkomt ordeproblemen door verveling of frustratie en bevorderd ook de motivatie. In de video’s over motivatie wordt hier dieper op ingegaan. Als het lukt om leerlingen in de zone van naaste ontwikkeling te krijgen is er binnen deze zone nog de taak om leerlingen te begeleiden. De leerling voert de leertaak immers uit met hulp. Begeleiden in de zone ontwikkeling kan doormiddel van Scaffolding. Letterlijk vertaalt betekend scaffold stijger. Eigenlijk is stijger wat ongelukkig gekozen omdat het niet gaat om een stijger maar het aanbieden van een hulpmiddel bij een taak.

De taak van jou als leraar bij scaffolding is al volgt: Biedt hulp die aansluit op het niveau van de leerling, bouw deze hulp langzaam af en draagt de verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van de taak over aan de leerling. Tot het moment dat de leerling zich bevindt in de zone van actuele ontwikkeling en de taak zelfstandig kan uitvoeren.

Het proces van scaffolding kent vier stappen. 

De 1e Stap is het diagnosticeren van het probleem. de leraar probeert door het stellen van vragen te achterhalen waarom een leerling vastloopt, of wat het probleem is waar de leerling tegenaan loopt. 

De 2e Stap is het checken of deze diagnose klopt. De leraar doet dit door te herhalen of samen te vatten wat het probleem is. Op deze manier kan de leraar aansluiten bij het niveau van de leerling. 

In de 3e Stap biedt de leraar hulp. Bijvoorbeeld door vragen te stellen of een uitleg te geven. Ook het geven van feedback of het aanbieden van een fysiek hulpmiddel zoals een telraam, agenda of werkblad kunnen een vormen van hulp bieden zijn. 

In de 4e en laatste stap doet de leraar een begripscheck. Heeft de leerling de uitleg begrepen en is het probleem opgelost? De taak van de leraar is het, op basis van deze check, op en afbouwen van de scaffolding. Wanneer het begrip van de leerling toeneemt, wordt de hulp afgebouwd wordt. Blijkt de leerling het nog niet te begrijpen dan kunnen de stappen worden herhaald.

Deze video ging over het begrip scaffolding van Lev Vygosky. Scaffolding is het bieden van passende hulp en hulpmiddelen aan een leerling om een leertaak uit te voeren. Als docent biet je hulp die aansluit bij het niveau van de leerling. Deze hulp wordt afgebouwd als dat kan en daarbij wordt de verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van de taak overgedragen aan de leerling.