Feedback in de klas! ‘Vijf stappen om goede feedback geven zonder eindeloos achter je bureau zit met een stapel producten’
Auteur: Basten Berg en Isabel Spruijt
Gepubliceerd: 22 november 2024
Redacteur: Gezocht
‘Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar bastenberg@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.‘
Inhoudsopgave
- Definitie van feedback in de klas
- De vijf stappen van feedback in de klas
- Meer feedback in de klas
- Samenvatting
Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek voor leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in de vijf stappen van feedback in de klas van Vanhoof & Speltincx.
Na het lezen van dit artikel ken je de vijf stappen en kun je deze inzetten om effectiever feedback te geven.
Vanuit mijn achtergrond als leraar biologie, onderwijskundige en lerarenopleider schrijf ik artikelen en maak ik video’s om fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën, geordend per thema en een groep collega’s om samen mee te leren.
1. Definitie van feedback in de klas
In hun boek ‘feedback in de klas‘ definiëren Stijn Vanhoof & Geert Speltincx feedback als het proces waarin leerlingen informatie vanuit verschillende bronnen over hun prestaties gebruiken en interpreteren om de kwaliteit van hun werk of leerstrategieën te verbeteren. In het boek beschrijven ze feedback als een proces met vijf stappen. Ik behandel ze kort.
‘Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/feedback-in-de-klas/‘
2. De vijf stappen van feedback in de klas
- Zorg voor heldere instructie en kwaliteitsverwachtingen
- Bekijk het werk vluchtig en geef feedback
- Laat leerlingen zichzelf feedback geven
- Laat leerlingen elkaar feedback geven
- Geef individueel en gedetailleerd feedback
Ik ga onder de afbeelding op elke stap dieper in!
Stap 1: Zorg voor heldere instructie en kwaliteitsverwachtingen
Stel duidelijke doelen en kwaliteitscriteria en breng deze over op je leerlingen. Dit kan met een scala aan werkvormen zoals het geven van goede voorbeelden aan de leerlingen, het laten formuleren van toetsvragen of het laten beoordelen van werk aan de hand van de kwaliteitscriteria.
Stap 2: Bekijk het werk vluchtig en geef feedback
Geef leerlingen de mogelijkheid om een taak vaker in te leveren voor ‘vluchtige’ 
Maak de ‘vluchtige’ feedbackmomenten schaars om je leerlingen extra te motiveren. Voorkom hierbij wel dat je het aantal momenten onnodig laag maakt. Gebruik bij voorkeur een korte of specifieke moment waarop de feedback ontvangen kan worden. Bijvoorbeeld door uit te spreken: jongens, vanmiddag krijg is er een kans om je werk te verbeteren. Maak er gebruik van!
Stap 3: Laat leerlingen zichzelf feedback geven
Geef dit vorm in gestructureerde werkvormen met een volledige instructie. Dit kan je bijvoorbeeld vormgeven met zelf beoordeling aan de hand van beoordelingsmodellen zoals een rubriek of het gebruik van checklijsten of evaluatie vragen.
Stap 4: Laat leerlingen elkaar feedback geven
geef peerfeedback vorm waarbij je ervoor zorgt dat de peer feedback goed gestructureerd is. Zo draag je er zorg voor dat zowel de feedback gever als de ontvanger leren van het proces. Bekijk voor meer informatie de video’s over peerfeedback van Popta.
Stap 5: Geef individueel en gedetailleerd feedback
Nu het product al een aantal kwaliteitsverhogingen doorgemaakt heeft, is het tijd voor meer gedetailleerde feedback. Ga er als leraar eens voor zitten en geef op basis van de leerdoelen input voor verbeterstappen. Focus hierbij NIET op het eind doel maar de grootst mogelijke verbeterstap voor de leerling.
3. Meer feedback in de klas
Wil je nog meer halen uit het geven van feedback in jouw klas? Dan zijn er verschillende modellen en theorieën die je verder kunnen helpen om feedback effectiever en efficiënter te maken. Denk bijvoorbeeld aan het model van Feedup, Feedback en Feedforward volgens Hattie en Timperley, waarmee je je feedback kunt richten op wat leerlingen willen bereiken, wat ze al gedaan hebben, en wat hun volgende stappen zijn.
Ook de vier stadia van feedback van Van Popta bieden een gestructureerde manier om feedback inhoudelijk sterker te maken, terwijl haar model voor effectieve peerfeedback laat zien hoe je leerlingen kunt betrekken bij elkaars leerproces. Wil je feedback verder integreren in je lessen? Dan is formatief handelen volgens Wiliam en Leahy, met zijn vijf strategieën, een krachtig hulpmiddel. Voor praktische tips en tools biedt de formatieve toetscyclus van Gulikers & Baartman.concrete handvatten om direct mee aan de slag te gaan.
Daarnaast kun je inspiratie halen uit de zeven sleutels van effectieve feedback van Grant Wiggins. Deze bieden inzichten om feedback betekenisvoller en impactvoller te maken voor je leerlingen.
Door deze modellen en strategieën te combineren, creëer je een rijke feedbackcultuur waarin leerlingen niet alleen beter leren, maar ook meer eigenaar worden van hun eigen leerproces. Waar ga jij mee beginnen? Klik op de theorieën hierboven voor de volledige artikelen of ga naar de kennisbasis van een meester in leren.
4. Samenvatting
In het boek feedback in de klas wordt feedback gedefinieerd als het proces waarin leerlingen informatie vanuit verschillende bronnen over hun prestaties gebruiken en interpreteren om de kwaliteit van hun werk of leerstrategieën te verbeteren. Het boek beschrijft feedback als proces met vijf stappen.
Bron: x.com/stijnvhoof
- Stap 1: Zorg voor heldere instructie en kwaliteitsverwachtingen.
Stel duidelijke doelen en kwaliteitscriteria en breng deze over op je leerlingen. - Stap 2: Bekijk het werk vluchtig en geef feedback.
Geef leerlingen de mogelijkheid om een taak vaker in te leveren voor ‘vluchtige’ feedback. - Stap 3: Laat leerlingen zichzelf feedback geven
Geef dit vorm in gestructureerde werkvormen zoals zelf beoordeling, checklijsten en evaluatie vragen. - Stap 4: Laat leerlingen elkaar feedback geven
Draag je er zorg voor dat zowel de feedback gever als de ontvanger leren van het proces door de gestructureerd vorm te geven. - Stap 5: Geef individueel en gedetailleerd feedback
Nu het product al een aantal kwaliteitsverhogingen doorgemaakt heeft, is het tijd voor meer gedetailleerde feedback. Ga er als leraar eens voor zitten en geef op basis van de leerdoelen input voor verbeterstappen.
Op zoek naar praktische kennis over onderwijs en
een betrokken groep collega’s om samen mee te leren?
“Al je vragen over onderwijs, leren en lesgeven snel en op een pek beantwoord door
collega’s en andere experts”
‘Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!‘