Wat is de Digitale Observatie Tool (DOT)?

Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: 19 december 2024
Redacteur: Gezocht
‘Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar bastenberg@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.‘

Inhoudsopgave

1. Wat is de DOT Observatie?
2. De ICALT-methode als basis voor lesobservatie
3. De behoefte aan begeleidingsgerichte observatie-instrumenten
4. Verschillen tussen DOT en OTA
5. Afwegingen voor onderwijsprofessionals

Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek voor leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in de inhoud van dit artikel.

Vanuit mijn achtergrond als leraar biologie, onderwijskundige en lerarenopleider schrijf ik artikelen en maak ik video’s om fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën, geordend per thema en een groep collega’s om samen mee te leren.

1. Wat is de DOT Observatie?

DOT staat voor Digitale Observatie Tool en werd in 2013 ontwikkeld in samenwerking tussen de Hogeschool Utrecht (HU) en het bedrijf eLoo. De ontwikkeling van de DOT is gebaseerd op het gedachtegoed van het ICALT-instrument en andere toonaangevende onderzoeken. ICALT, ontwikkeld door onderzoeker Wim van de Grift aan de Rijksuniversiteit Groningen, staat voor International Comparative Analysis of Learning and Teaching. Het ICALT-instrument is ontworpen om (effectief) docentgedrag te meten door middel van observatie. (Lees meer over ICALT in het artikel en bekijk de video.)

Hoewel ICALT veel wordt gebruikt binnen het onderwijs, ontstond in de praktijk behoefte aan een instrument dat meer gericht is op begeleiding van docenten. Als reactie hierop werden zowel de DOT als de Observatie Tool Archimedes (OTA) ontwikkeld. De OTA werd ontwikkeld door het lectoraat Werken in Onderwijs van de Hogeschool Utrecht, terwijl de DOT voortkwam uit de samenwerking tussen HU en eLoo. (Voor meer informatie lees ook het artikel over de OTA)

De DOT en OTA delen een vergelijkbare basis en methodologie, maar er zijn belangrijke verschillen. De DOT wordt commercieel aangeboden door eLoo via een licentiemodel, waarbij gebruikers toegang krijgen tot de digitale omgeving en aanvullende diensten tegen betaling. De OTA is daarentegen evenals de ICALT gratis beschikbaar gesteld aan scholen en docenten.

Voor onderwijsprofessionals en scholen blijft de vraag: bieden de extra kosten van de DOT meerwaarde ten opzichte van gratis alternatieven zoals ICALT en OTA? Dit is een afweging die gemaakt moet worden op basis van specifieke behoeften en beschikbare middelen. 

2. De ICALT-methode als basis voor lesobservatie

ICALT, ontwikkeld door onderzoeker Wim van de Grift aan de Rijksuniversiteit Groningen, staat voor International Comparative Analysis of Learning and Teaching. Het ICALT-instrument is ontworpen om (effectief) docentgedrag te meten door middel van observatie. Voor meer informatie kun je ook het artikel en de video over het ICALT lesobservatie instrument bekijken.

3. De behoefte aan begeleidingsgerichte observatie-instrumenten

Hoewel ICALT veel wordt gebruikt binnen het onderwijs, ontstond in de praktijk behoefte aan een instrument dat meer gericht is op begeleiding van docenten. Als reactie hierop werden zowel de DOT als de Observatie Tool Archimedes (OTA) ontwikkeld. De OTA werd ontwikkeld door het lectoraat Werken in Onderwijs van de Hogeschool Utrecht, terwijl de DOT voortkwam uit de samenwerking tussen HU en eLoo. Lees voor meer informatie ook het artikel over het OTA-lesobservatie instrument.

4. Verschillen tussen DOT en OTA

De DOT en OTA delen, net als het ICALT, een vergelijkbare basis en methodologie, maar er zijn belangrijke verschillen. De DOT wordt commercieel aangeboden door eLoo via een licentiemodel, waarbij gebruikers toegang krijgen tot de digitale omgeving en aanvullende diensten tegen betaling. De OTA is daarentegen, evenals de ICALT, gratis beschikbaar gesteld aan scholen en docenten.

5. Afwegingen voor onderwijsprofessionals

Voor onderwijsprofessionals en scholen blijft de vraag: bieden de extra kosten van de DOT meerwaarde ten opzichte van gratis alternatieven zoals ICALT en OTA? Dit is een afweging die gemaakt moet worden op basis van specifieke behoeften en beschikbare middelen.

‘Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!‘