Het TPACK model: ‘Een model voor het effectief inzetten van ICT in je onderwijs!’
Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: 20 november 2024
Redacteur: Gezocht
‘Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar bastenberg@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.‘
Inhoudsopgave
- Wat is het T-Pack model?
- Wat zijn de componenten van TPACK?
- TPACK in de onderwijspraktijk
- Hoe zet je TPACK in?
- Wat is het verschil tussen TPACK en SAMR?
- TPACK in de onderwijspraktijk
Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek voor leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in het TPACK Model van Mishra & Koehler.
Aan het einde van dit artikel heb je antwoord op de volgende vragen. Wat is het tpack-model en hoe kun je het tpack-model gebruiken in jouw eigen onderwijs?
Vanuit mijn achtergrond als leraar biologie, onderwijskundige en lerarenopleider schrijf ik artikelen en maak ik video’s om fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën, geordend per thema en een groep collega’s om samen mee te leren.
1. Wat is het T-Pack model?
TPACK (Mishra & Koehler, 2006) is een model om na te denken over lesgeven en hoe de verschillende soorten kennis die een leraar heeft over de inhoud die ze onderwijzen, de manieren waarop ze deze inhoud onderwijzen, en de hulpmiddelen die ze gebruiken om hun onderwijs te ondersteunen, met elkaar samenhangen.
‘Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/tpack-model/‘
2. Wat zijn de componenten van TPACK?
Het tpack-model ontstond in de jaren 80. Toen was er iemand, Schulman, die bedacht… als ik leraar ben, heb ik eigenlijk kennis nodig van verschillende zaken. Om te beginnen moet ik iets weten van het vak dat ik onderwijs. Ik heb vakinhoudelijke kennis nodig, content knowledge, dus CK in het tpack-model. En ik moet iets weten van pedagogiek en didactiek, pedagogical knowledge. En hij zei dat zijn geen twee kennisgebieden die je afzonderlijk moet bestuderen… maar je moet vooral ook kijken naar wat ze met elkaar te maken hebben. Dus goed onderwijs ontstaat eigenlijk in het overlapgebiedje tussen die twee cirkels. Ik denk dat we dat in Nederland vakdidactiek noemen.
In 2006 waren er twee anderen, Mishra en Keulen… en die zeiden als je ICT, technologie, wilt inzetten in je onderwijs… dan moet je ook kennis hebben van die technologie. Dus die hebben aan dat eerste model een cirkel toegevoegd… namelijk de cirkel technological knowledge.
Dus je hebt ook kennis nodig van de technologie die je inzet. Dan is het de kunst om in het centrum van dat tpack-model terecht te komen… met het onderwijs dat je ontwerpt en verzorgt voor je leerlingen. Daar waar technologie, didactiek en pedagogiek en vakinhoud elkaar versterken.
Als je naar het model kijkt kun je de volgende 7 componenten van TPACK onderscheiden:
- Inhoudelijke kennis (Content Knowledge, CK)
- Pedagogische kennis (Pedagogical Knowledge, PK)
- Technologische kennis (Technology Knowledge, TK)
- Pedagogische inhoudelijke kennis (Pedagogical Content Knowledge, PCK)
- Technologische inhoudelijke kennis (Technological Content Knowledge, TCK)
- Technologische pedagogische kennis (Technological Pedagogical Knowledge, TPK)
- Technologische pedagogische inhoudelijke kennis (Technological Pedagogical Content Knowledge, TPACK)
3. Hoe zet je TPACK in?
Voor het gebruik in de onderwijspraktijk kunt het model eigenlijk beter zo weergeven als in de afbeelding hierboven… Want volgens mij begint het met de vakinhoudelijke kennis… die je moet hebben als je onderwijs wil geven. Bovendien bepalen we samen wat leerlingen moeten kennen en kunnen… aan het einde van onze lessen. Daar ontwerp je je onderwijs bij. Dat zou je pedagogiek en didactiek kunnen noemen. En pas dan kijk je naar welke technologie zou ik daar eventueel bij kunnen inzetten.
In het oorspronkelijke model van tpack zit nog een cirkel omheen. Een gestippelde lijn met het woord context. De inzet van vakinhoud, van pedagogiek en didactiek… maar zeker ook van technologie… hangt natuurlijk heel erg af van de context waarin jij je bevindt.
Een voorbeeld van TPACK in het klaslokaal
Nu zou ik allerlei voorbeelden kunnen noemen… die passen in het centrum van dat tpack-model. Maar ik kies er even voor om een non-voorbeeld te noemen. Misschien ken je het programmetje Kahoot wel, een soort quiz-tool… waarmee je quizvragen aan je leerlingen kunt stellen. Ik ben er zelf niet zo’n heel groot fan van, van het programmetje… maar wij hebben het wel gebruikt in trainingen. En ik herinner mij dat er een keer een docent was die zei… ik doe eigenlijk nooit iets met technologie in mijn onderwijs… maar dit vind ik wel een geinig programmetje dat ga ik een keertje gebruiken. En toen sprak ik hem een week of twee later en toen zei ik tegen hem… heb je dat Kahoot-programmetje nog gebruikt? En wat hij toen zij verbaasde me!
Hij zij, ja, dat is echt een enorme teleurstelling! En ik zei, teleurstelling? Hoezo dan? Hij zei, nou ja, ik zat op dinsdag, het achtste lesuur… ik had nog vijf minuten over, dus ik zei tegen mijn leerlingen… jongens, nog vijf minuten over, zullen we even een Kahoot-quiz spelen? Waarop die leerlingen allemaal zeiden, alweer Kahoot… die waren helemaal doodgegooid met Kahoot-quizzes. En toen zei ik tegen hem, dat is eigenlijk hele mooie feedback… en dan zit je met je leeractiviteit Kahoot in het onderste deel van het TPACK-model. Dan zet je technologie in om de technologie voor de afwisseling of ‘voor de leuk’… hier is niks mis mee, dat is helemaal prima, alleen dat is beperkt houdbaar. Dan is er deze week Kahoot en dan volgende week een andere tool… en over drie weken weer een andere tool.
4. Wat is het verschil tussen TPACK en SAMR?
Het TPACK-model richt zich op de interactie tussen technologische, pedagogische en inhoudelijke kennis en hoe deze zich verhouden tot lesgeven in een technologie-verrijkte leeromgeving. Het SAMR-model gaat niet in op de integratie van bovenstaande aspecten, maar gaat alleen in op de integratie van technologie. Het SAMR-model beschouwt vier niveaus van integratie van technologie: substitutie, augmentatie, modificatie en herdefiniëring. Lees voor meer informatie ook het artikel over het SAMR-model.
5. TPACK in de onderwijspraktijk
Dus de kunst is om technologie, in het geval van het voorbeeld hierboven Kahoot.. echt in het centrum van dat TPACK-model te krijgen. Daar waar het ondersteunend is aan de didactiek en de pedagogiek… zoals die ondersteunend is aan de vakinhoud. Je kunt het model op twee manieren gebruiken. Op het moment dat je iets hebt ontworpen, iets hebt bedacht… je wilt technologie gaan inzetten in je les, dan kun je jezelf van tevoren afvragen… kom ik daar mee nou in het centrum van dat TPACK-model? Is de technologie die ik inzet nou echt ondersteunend aan de didactiek… aan de leeractiviteit die ik heb ontworpen? En de tweede manier is terugblikken op een moment… waarop je technologie hebt ingezet in je onderwijs. Dan kun je jezelf de vraag stellen, zat ik nou in het centrum van dat TPACK-model? Was de technologie die ik heb gekozen en de manier waarop ik die heb ingezet… nou echt ondersteunend aan mijn didactiek? Dus ik denk dat het TPACK-model een soort bril is… om door te kijken naar jouw onderwijs met technologie.
Samenvatting
Het TPACK-model bestaat uit drie cirkels. Vakinhoudelijke kennis, kennis van pedagogiek en didactiek… en kennis van technologie. Je kunt het gebruiken om onderwijs met ICT te ontwerpen… en je kunt het gebruiken om onderwijs met ICT te evalueren. Gebruik het TPACK-model als bril om naar jouw onderwijs met technologie te kijken. De context doet ertoe. Dus de stippellijn om het model waar het gaat over de context… die maakt uit hoe je welke technologie op welke manier kunt inzetten. Dus stel je een situatie voor waarbij een deel van je leerlingen fysiek aanwezig is in de les… en een deel van je leerlingen online aanwezig is in de les… dat noemen we hybride onderwijs. Wil je daar meer weten over weten lees dan het artikel over hybride onderwijs.
Op zoek naar praktische kennis over onderwijs en
een betrokken groep collega’s om samen mee te leren?
“Al je vragen over onderwijs, leren en lesgeven snel en op een pek beantwoord door
collega’s en andere experts”
‘Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!‘