Een Interactieve, Gedifferentieerde, Directe Instructie model: het IGDI-Model

Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: 14 september 2024
Redacteur: Gezocht
‘Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.

Inhoudsopgave

  1. Wat is het IGDI-model?
  2. Wat zijn de 5 stappen van het IGDI-model?
  3. Hoe implementeer ik IGDI-in mijn les?
  4. Wat is het verschil tussen EDI, ADI en IGDI?

Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek voor leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in een Interactieve, Gedifferentieerde, Directe Instructie model.

Na het lezen van dit artikel ken je de fases van het IGDI-model, ken je de verschillen tussen het model en het directe-instructiemodel en kun je het model inzetten om te gaan differentiëren in jouw onderwijspraktijk.

Vanuit mijn achtergrond als leraar biologie, onderwijskundige en lerarenopleider schrijf ik artikelen en maak ik video’s om fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën, geordend per thema en een groep collega’s om samen mee te leren.

1. Wat is het IGDI-model?

Het Interactieve, Gedifferentieerde, Directe Instructie model, afgekort het IGDI-Model is een Directe instructie model dat is ontwikkeld op basis van het ADI-model. Het IGDI model kent vijf fases:

  1. voorbereiding,
  2. Instructie,
  3. Zelfstandige verwerking of verlengde instructie,
  4. Afronding,
  5. Terugkoppeling

Naast de vijf fases zie je op de afbeelding een differentiatie matrix van de les. Ik zal in dit artikel fases één voor één behandelen en de matrix verder toelichten. Voordat we ingaan op de fases is het belangrijk om te weten dat we de leerlingen indelen in drie instructiegroepen:

  • de instructieafhankelijke,
  • de instructiegevoelige en
  • de instructieonafhankelijke leerlingen.

Deze indeling organiseert de differentiatie in fase 2 en 3. Je kunt deze groepen op verschillende manieren indelen. In dit artikel noemen ik twee mogelijke manieren waarop je de instructiegroep kunt indelen.

Het Interactieve, Gedifferentieerde, Directe Instructie model (het IGDI-Model)-onderwijspraktijk-Modellen-Eenmeesterinleren.nl.016
‘Deze afbeelding is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar ‘https://eenmeesterinleren.nl/igdi-model/

2. Wat zijn de 5 stappen van het IGDI-model

Dan nu de 5 fase van het Interactieve, Gedifferentieerde, Directe Instructie model,

‘Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar ‘https://eenmeesterinleren.nl/igdi-model/

Fase 1 is de Voorbereiding

In deze fase zoek je aansluiting bij wat er in vorige lessen is behandeld en activeer je de voorkennis. Verder benoem je het wat (de leerdoelen) en het waarom (de relevantie voor de leerlingen). Weten de leerlingen wat ze gaan leren en waarom het voor hen relevant is dat ze de stof beheersen? Fase 1 van het IGDI-model komt inhoudelijk overeen met de Fases Terugblik en Oriëntatie van het ADI model. Zorg er voor dat de doelen zo opgesteld zijn dat verschil in prestatieniveau mogelijk is. Dit is nodig omdat er tijdens de differentiatie anders een groep met leerlingen te makkelijke doelen heeft en daardoor het gevoel krijgt klaar te zijn of een groep leerlingen te moeilijke doelen heeft en het gevoel krijgt deze doelen nooit te kunnen behalen. Beide situaties leiden tot een afname in de motivatie voor de lestaken en hebben mogelijke orde problemen tot gevolg.

Fase 2 de Instructie

In deze fase bied je als leraar de nieuwe stof aan. Knip de denkstappen op bij de inhoudelijke uitleg. Maak de denkstappen expliciet. Maak bijvoorbeeld gebruik van hardop denken. Geef veel concrete voorbeelden en laat leerlingen deze ook zelf bedenken. Houd het kort. Controleer aan het einde van deze fase of de leerlingen de stof begrepen hebben. Deze controle kun je gebruiken om de leerlingen in te delen in de verschillende instructiegroepen. 

Zoals gezegd gaan we straks differentiëren met verschillende groepen leerlingen. De instructie in fase 2 is in de traditionele vorm van het IGDI-model nog met de volledige groep. Je kunt hier al beginnen met differentiëren door te starten met een verkorte instructie en vervolgens de instructieonafhankelijke leerlingen direct te laten beginnen met de zelfstandige verwerking. Het is belangrijk dat de instructieonafhankelijke leerlingen de nieuwe stof wel ergens kunnen opdoen wanneer zij deze in de verwerking nodig blijken te hebben. Ze moeten de stof dan zelfstandig opdoen uit bijvoorbeeld het boek of een instructie video. Je kunt de indeling van leerlingen in de instructieonafhaneklijke groep bijvoorbeeld voorafgaand aan de les bepalen op basis van de cijferlijsten en leergedrag.

Fase 3 de Zelfstandige verwerking of verlengde instructie

In deze fase van het model gaan de leerlingen in de instructiegevoelige groep aan de slag met de zelfstandige verwerking van de lesstof. Leg de materialen klaar, zowel digitaal als analoog zodat de leerlingen direct kunnen beginnen. Houd de leerlingen betrokken en geactiveerd. Gebruik samenwerkend leren en activerende werkvormen, geef elke instructiegroep moet voldoende verwerkingstaken krijgen en geef duidelijke opdrachten door middel van volledige instructie. 

De volledige instructie is een belangrijk element om een gediffrenceerde les te laten slagen omdat de verschillende instructiegroepen hierdoor weten hoe zij zelfstandig aan het werk kunnen gaan en kunnen blijven!

De leerlingen in de Instructie afhankelijke groep ofwel de leerlingen die nog moeite hebben met de stof krijgen een verlengde instructie. Omdat jij een verlengde instructie geeft en met deze groep bezig bent, is de volledige instructie voor de zelfstandige verwerkingsopdracht voor de andere leerlingen van groot belang. Op deze manier weten de verschillende instructiegroepen hoe zij zelfstandig aan het werk kunnen gaan en kunnen blijven! Leerlingen moeten vaak even wennen aan het opsplitsen van de groep, de verlengde instructie en het zonder vragen te stellen verwerken van lesstof. Neem daarom de tijd om dit aan te leren en bereid je de eerste paar keer dat je diffentieert in de les extra goed voor. Houd ook vol als het de eerste keer niet direct loopt zoals je wil. 

Je kunt in deze fase autonomie creëren in de instructiegevoelige groep door de leerlingen in deze groep de keuze te geven om aan de slag te gaan met de zelfstandige verwerking of deel te nemen aan de verlengde instructie. Zie voor meer informatie ook het artikel over de ‘motivatietheorie van Ryan en Deci‘.

Je past nu organisatorische differentiatie toe in de instructie. Je kunt dit eventueel nog aanvullen met differentiatie in leerstof door andere en complexere opdrachten te geven aan de leerlingen die tijdens het zelfstandig werken al klaar zijn. Voor meer theorie over differentiëren, bijvoorbeeld hoe je didactisch kunt differentiëren, verwijs ik je naar de reeks video’s over differentiëren in het onderwijs. Je vind deze reeks op de community van een meester in leren.

Fase 4 de Afronding

De afronding van de les gebeurt weer voor de groep als geheel. Deze fase is vergelijkbaar met de ‘evaluatiefase’ van het ADI model. Reflecteer op de les qua inhoud en proces: Wat hebben we geleerd? Hoe is de les verlopen? Het is aan te raden om deze twee vragen van elkaar te scheiden. Kijk of de leerdoelen behaald zijn en geef leerlingen en jezelf de mogelijkheid het proces te evalueren. Laat de leerlingen bijvoorbeeld onder woorden brengen wat goed ging, wat niet..

Fase 5 de Terugkoppeling

Ook de terugkoppeling gebeurt gezamenlijk. Hierin staat kort samenvatten van de les en het vooruitblikken naar de volgende les centraal. Plaats de les die net geweest is in de context van een lessenreeks en geef aan waar de volgende les over zal gaan. Deze fase is vergelijkbaar met de ‘Terug- en vooruitblikfase’ van het ADI model. Voor een uitgebrijdere uitleg van de fases raad ik je aan het artikel over het ADI-model te lezen. 

3. Wat is het verschil tussen EDI, ADI, GRR en IGDI?

EDI, ADI, IGDI en GRR zijn verschillende vormen van het DI-model. IGDI-model richt zich op het toepassen van differentiatie tijdens de les, terwijl EDI-model vooral aandacht besteedt aan de instructiefase en het formatief toetsen van de voortgang.

Het IGDI model is dus een vorm van het oorspronkelijke DI-model. Maar LET OP het IGDI-model is ontwikkeld op basis van het ADI-model. In het ADI-model ligt de nadruk op het activeren. Het IGDI model richt zich op differentiatie (Houtveen et al., 2005). Het doel is dan is dat alle leerlingen de leerdoelen bereiken. De weg naar het behalen van de leerdoelen kan per leerling verschillen verschillen.

Het IGDI-model  kan ook gebruikt worden om rekening te houden met de hoog presterende leerlingen. Het doel is dan om deze leerlingen te blijven uitdagen en de mogelijkheid te bieden de leerdoelen op een hoger niveau te behalen of zelfs aanvullende leerdoelen te behalen. De hoog presterende leerlingen  kunnen de normale instructie overslaan en gaan of kunnen na de start van de les meteen zelfstandig werken. 

De verschillen tussen ADI en IGDI komen vooral naar voren in de fasen van de begeleide inoefening en de zelfstandige verwerking. In deze fasen gaat de leraar in het model differentiëren tussen verschillende groepen leerlingen. Ook de start en het einde van de les  hebben vanwege de differentiatie een iets ander karakter. Je ziet dit ook terug in een iets andere benaming en ordening van de vijf fases van het model.

Het GRR-model de focus legt op het sturingsproces en het geven van gerichte instructie, met als doel de leerling zelfstandig te laten werken. In het GRR kan ook gedifferenceerd worden in dat geval dan spreken we niet over organisatorische maar didactictische differentiatie. Bekijk voor meer informatie het artikel met de titel ‘organisatorische en didactictische differentieren’

Lees voor meer informatie over de verschillende vormen van het DI model het artikel ‘Directe instructie model (DI-model)

4. Hoe implementeer ik IGDI-in mijn les?

Speciaal voor het implementeren van het IGDI-model in de onderwijspraktijk heb ik een lesvoorbereidingsformulier ontworpen. Je kunt het  formulier downloaden via de community van een meester in leren. Ik heb een link naar de community in de beschrijving van deze video gezet

Op zoek naar praktische kennis over onderwijs en
een betrokken groep collega’s om samen mee te leren?

“Al je vragen over onderwijs, leren en lesgeven snel en op een pek beantwoord door
collega’s en andere experts”

‘Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!