Backward design Theorie: Waarom achterstevoren ontwerpen zo effectief is!
Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: 2/december/2023
Redacteur: Gezocht
“Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.”
Inhoudsopgave
- Wat is een ontwerpmodel?
- Wat betekent backward design?
- Wat zijn de 3 stappen van backwards design?
- Wat is het Grote Idee achter Backward Design?
- Is Addie Backward design?
- Backward Design in de onderwijspraktijk
Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in de Backward design Theory van Wiggins en McTighe. Vanuit mijn achtergrond als biologie leraar, onderwijskundige en lerarenopleider schijf ik artikelen en maak ik video’s fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën geordend per thema en een groep onderwijsprofessionals waar je je inhoudelijke vragen aan kunt stellen.
1. Wat is een ontwerpmodel?
Een ontwerpmodel in het onderwijs is een raamwerk of stappenplan dat helpt bij het systematisch ontwerpen van onderwijs. Het biedt een gestructureerde aanpak voor het plannen van lessen of cursussen, waardoor de samenhang en kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Grofweg vind je in onderwijs ontwerp twee stromingen. De doelgerichte benadering en de whole task benadering. Maar wat heeft de backwards design theorie hier mee te maken?
2. Wat betekent backward design?
De Backward design theory is een manier van onderwijsontwerp die is ontwikkeld door Grant Wiggins en Jay McTighe. Het proces van Backward design bestaat uit drie stappen:
- Het bepalen van de leerdoelen,
- het opstellen van de standaarden en beoordelingscriteria en
- het ontwikkelen van leeractiviteiten en leermiddelen.
De theorie stelt dat het ontwerpen van een onderwijsprogramma of les moet beginnen met het bepalen van de gewenste resultaten, en vanaf daar gekeken kan worden naar de activiteiten en middelen die nodig zijn om deze resultaten te bereiken. Dit is een andere ontwerpbenadering omdat in traditioneel onderwijs ontwerp traditioneel vaak wordt begonnen met het bepalen van de activiteiten en middelen voordat de doelen zijn vastgesteld. Ik leg de stappen van backwards design in dit artikel een voor een uit.
‘Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/backward-design-theorie/‘
3. Wat zijn de 3 stappen van backwards design?
‘Deze afbeelding is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/backward-design-theorie/‘
Stap 1 is het bepalen van de leerdoelen
In deze stap bepaal je de resultaten die je wil bereiken met je onderwijs. Dit kan het overbrengen van bepaalde kennis of het ontwikkelen van specifieke vaardigheden of attitudes bij je leerlingen. Het is verstandig om de doelen SMART te stellen. SMART staat voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Zo kunnen jij en je leerlingen gericht werken aan het behalen ervan. Daarnaast moeten doelen betekenisvol zijn voor de leerlingen. Ik heb ook een reeks artikel geschreven over het stellen van leerdoelen met daarin een specifieke artikel over het SMART formuleren van leerdoelen.
Stap 2 is het bepalen van standaarden en beoordelingscriteria
In deze stap bepaal je wat en hoe je gaat beoordelen of je leerlingen de gewenste resultaten hebben behaald die je in stap één hebt vastgesteld. Stel een toetsmatrijs op kies en passende toetsvorm en ontwikkel een toetsinstrument inclusief de beoordelingseisen. Dit kan met toetsen, opdrachten, presentaties of andere manieren om leerlingen te toetsen. Voor meer informatie over hoe je dit precies doet en welke keuzes je kunt maken kun je ook de reeks video’s over het toetsproces bekijken. Het is belangrijk om duidelijke standaarden en beoordelingscriteria te hebben, zodat je eerlijk en objectief kunt beoordelen of de gewenste resultaten zijn behaald. De standaarden en beoordelingscriteria dienen daarnaast als richtlijn voor het ontwikkelen van de leeractiviteiten en leermiddelen in stap drie.
Stap 3 is het ontwikkelen van leeractiviteiten en leermiddelen
In deze stap ontwerp je de activiteiten en leermiddelen die er samen voor zorgen dat de leerdoelen behaald worden. Je kunt hierbij denken aan al het materiaal dat de docenten en de leerlingen gaan gebruiken zoals een instructievideo, powerpoint presentaties, opdrachten, werkvormen enzovoort. Het is belangrijk om te kiezen voor activiteiten en middelen die in lijn liggen met de leerdoelen en beoordelingscriteria die je hebt opgesteld. Verder is het raadzaam om te zorgen dat de activiteiten en middelen aan te laten sluiten je onderwijsstrategie en de leerlingen waarvoor je het onderwijs ontwerpt. De meeste onderwijs ontwerp modellen geven hier handvaten voor. Je kunt deze modellen vaak goed gebruiken in combinatie met de volgorde van ontwerpen zoals de backwards design theorie voorschrijft.
4. Wat is het Grote Idee achter Backward Design?
Backward design theory helpt om tijdens het ontwerpen de focus op hoogwaardige en betekenisvolle leerdoelen te houden. Door te beginnen met het bepalen van wat je wilt bereiken met je onderwijs, kun je tijdens het ontwerpen gerichter toewerken naar het behalen van de doelen. Hierdoor vergroot de constructive alignment ofwel de samenhang van je onderwijs.
‘Deze afbeelding is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/backward-design-theorie/‘
Lees voor meer informatie het artikel: Alles over Constructive alignment. Daarbij maakt het vooraf stellen van de doelen het makkelijker om naast de vakinhoud ook andere kennis, vaardigheden en attitudes te verwerken in je doelen. Denk hierbij aan zaken zoals metacognitieve vaardigheden, zelfregulerend vermogen of effectieve leerstrategieën. Over deze drie onderwerpen zijn ook apparte video’s te vinden.
5. Is Addie Backward design?
Bij het verkennen van onderwijsontwerpmodellen komen je vaak de termen ADDIE en Backward Design tegen. Maar zijn ze hetzelfde? Het korte antwoord is nee. ADDIE, wat staat voor Analyze, Design, Develop, Implement, en Evaluate, is een specifiek ontwerp model dat gebruikt wordt voor onderwijsontwerp/instructieontwerp. Het model begint met een grondige analyse van de behoeften en doelstellingen en gaat door verschillende fasen van ontwikkeling en implementatie, eindigend met evaluatie.
Backward Design, daarentegen, is manier van onderwijsontwerp.Backward Design begint met het eindresultaat – de leerdoelen – en werkt ‘achteruit’ om te bepalen hoe deze doelen bereikt kunnen worden.
Beide modellen bieden een waardevolle benaderingen bieden voor het ontwerpen van effectief onderwijs. De modellen kunnen wel goed geintergreerd gebruikt worden. Het gebruik van Backward Design binnen de ‘Design’ en ‘Develop’ fasen van ADDIE kan bijvoorbeeld een krachtige combinatie vormen, waarmee de sterke punten van beide benaderingen worden benut.
6. Backward Design in de onderwijspraktijk
Je kent nu de stappen en de voordelen van Backward design. Maar hoe ziet dat het gebruik er in de praktijk uit? Ik ilustreer dit aan de hand van een voorbeeld.
Mevrouw jansen geeft geschiedenis en is aangekomen bij het thema de tweede wereld oorlog waarbij de leerlingen de belangrijkste gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog moeten leren en wil de de Backward design theory gebruiken om de les te ontwerpen. Ze begint met het bepalen van de leerdoelen. De leerlingen kennen de belangrijste 10 gebeurtenissen van de tweede wereld oorlog en kunnen dit op een tijdlijn plaatsen. Vervolgens bepaalt ze de standaarden en beoordelingscriteria: De leerlingen kunnen minimaal 80% van de belangrijkste gebeurtenissen kunnen benoemen en juist op een tijdlijn plaatsen. Dit doen zij in de vorm van een schriftelijke toets. Ten slotte ontwerpt ze leeractiviteiten en middelen die gericht zijn op het behalen van de leerdoelen, zoals het laten lezen van teksten over de Tweede Wereldoorlog, het laten maken van opdrachten waarbij leerlingen de belangrijkste gebeurtenissen uit de tekst op een tijdlijn moeten plaatsen, en het geven van presentaties door de leerlingen waarbij zij de belangrijkste gebeurtenissen moeten uitleggen aan hun klasgenoten.
Er zijn natuurlijk meer mogelijkheden om de Backward design theory in te vullen in de onderwijspraktijk. Het is belangrijk om te onthouden dat de Backward design theory een raamwerk biedt voor het ontwerpen van onderwijs dat gericht is op het behalen van duidelijke en betekenisvolle doelen voor leerlingen. Door te beginnen met het bepalen van de gewenste resultaten in de vorm van leerdoelen en vervolgens van leeractiviteiten en middelen ontwikkeld die gericht zijn op het behalen van deze resultaten, kun je ervoor zorgen dat je onderwijs effectief en betekenisvol is voor je leerlingen. Als je de Backward design theory toepast in je onderwijsontwerp, zul je merken dat je doelen scherper zijn en je onderwijs beter aligned, wat er vaak toe leidt dat leerlingen gemotiveerder zijn en beter presteren. Ik hoop dat je het na het lezen van dit artikel eens uitprobeert om je onderwijs achterstevoren te ontwerpen!
Een leven lang lesgeven doen docenten samen.
Al je vragen over onderwijs, leren en lesgeven snel en op een pek beantwoord door
collega’s en andere experts.
“Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!”