Het Kompas van het Nederlandse Onderwijs: Kerndoelen VO en Beroepskwalificaties MBO
Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: 29/november/2023
Redacteur: Gezocht
“Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar bastenberg@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.”
Inhoudsopgave
- Het Belang van Kerndoelen en Beroepskwalificaties in het Onderwijs
- De Rol van het Ministerie van OC&W in het Onderwijs
- Wat zijn de SLO Doelen?
- Wat zijn de Beroepskwalificaties Doelen?
Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in Kerndoelen VO en beroepskwalificaties MBO. Vanuit mijn achtergrond als biologie leraar, onderwijskundige en lerarenopleider schijf ik artikelen en maak ik video’s fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën geordend per thema en een groep onderwijsprofessionals waar je je inhoudelijke vragen aan kunt stellen.
1. Het Belang van Kerndoelen en Beroepskwalificaties in het Onderwijs
Als leraren staan we voortdurend voor de uitdaging om ons onderwijs aan te passen aan de veranderende wereld. Een onderdeel hiervan is het formuleren van leerdoelen. Om je onderwijs en de leerdoelen aan te laten sluiten op de landelijke kaders en daarmee op het centraal eindexamen is het handig om de landelijke kaders te kennen. In Nederland zijn dit de Kerndoelen VO (voor al het funderend onderwijs) en beroepskwalificaties MBO (voor al het beroepsonderwijs). Deze kaders bieden niet alleen structuur, bij het vormgeven van onderwijs, maar ook vrijheid om creatief en effectief les te geven. In dit artikel ga ik verder in op Kerndoelen VO en Beroepskwalificaties. Lees voor meer informatie over het formuleren van leerdoelen het artikel: Leerdoelen: Praktische handvatten en voorbeelden.
2. De Rol van het Ministerie van OC&W in het Onderwijs
Op het meeste abstracte niveau zou je kunnen zeggen dat het doel van onderwijs in het algemeen gesteld wordt door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (afgekort OC&W). Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OC&W) streeft naar een ‘slim, vaardig en creatief Nederland‘. Hoewel dit een brede en inspirerende visie is, biedt het weinig concrete houvast voor het dagelijkse lesgeven.
Om dit te overbruggen heeft stichting leerplan ontwikkeling (ook wel het SLO genoemd) de taak om de wettelijke doelen en de voorbeeldmatige uitwerking daarvan op te stellen voor al het funderend onderwijs tot 18 jaar dit gebeurt in de Kerndoelen VO. ook wel de SLO doelen genoemd. In het middelbaar beroepsonderwijs (het MBO) gelde andere kaders. In het MBO wordt gewerkt vanuit de beroepskwalificaties en een Kwalificatiedossier per opleiding. Ik behandel de SLO doelen en beroepskwalificaties hieronder.
“Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar http://www.eenmeesterinleren.nl/naam-artikel”
3. Wat zijn de SLO Doelen?
Binnen het voortgezet onderwijs in Nederland zijn de SLO doelen, ook wel de Kerndoelen VO genoemd, leidend voor al het funderend onderwijs tot 18 jaar. SLO doelen worden opgesteld door de Stichting Leerplanontwikkeling (SLO) en vormen de basis van ons onderwijs en bieden een helder referentiekader voor wat leerlingen moeten leren. De SLO doelen zijn per niveau te vinden op de website www.leerplaninbeeld.slo.nl.
Een voorbeeld van een SLO doel
Den voorbeeld van zoon kerndoel is Kerndoel 1 voor het vak Nederlands op het VMBO-TL: Kerndoel 01: De leerling leert zich mondeling en schriftelijk begrijpelijk uit te drukken.
Een deel van de voorbeeldmatige uitwerking van het doel is dan: Gespreks-onderwerp en -partners: Je voert gesprekken met bekende en onbekende mensen en met mensen binnen en buiten de school. Deze doelen zijn bijna direct bruikbaar als leerdoelen in de onderwijspraktijk.
Dit doel is niet alleen een richtlijn, maar kan ook worden gebruikt als een direct leerdoel in de klas. Zo kunnen we in de klas werken aan dit kerndoel doormiddel van leeractiviteiten zoals klassendiscussies, debatten, en het schrijven van essays.
De reden van SLO doelen
De SLO doelen hebben een belangrijke rol in de kwaliteitsborging van het Nederlandse onderwijs. Toch worden de SLO doelen door docenten ook wel eens als beperkend ervaren. Het SLO heeft daarom als een belangrijk aspect van de SLO doelen om docenten de ruimte voor eigen invulling. Hoewel deze doelen duidelijke richtlijnen bieden, hebben leraren de vrijheid om creatieve en innovatieve manieren te vinden om deze doelen in hun lessen te integreren. De doelen worden uiteindelijk geborgd in het schoolexamen en het centraal eindexamen.
Samenvattend over de SLO doelen
spelen de Kerndoelen VO, zoals opgesteld door het SLO, een essentiële rol in het Nederlandse onderwijssysteem. Ze bieden een stevig fundament voor kwalitatief onderwijs en staan tegelijkertijd toe dat leraren hun professionaliteit en creativiteit inzetten om deze doelen te bereiken. Dit maakt ze tot een onmisbaar instrument in de toolkit van elke leraar.
4. Wat zijn de Beroepskwalificaties Doelen?
In het Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO) wordt gewerkt vanuit de beroepskwalificaties. Deze kwalificaties zijn opgesteld in samenwerking tussen onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven en waarborgen zo dat de aangeboden opleidingen aansluiten bij de behoeften van de arbeidsmarkt.
Bron: https://www.mboraad.nl/themas/kwalificatiestructuur
Geraadpleegd op 29/nov/2023
De Structuur van Beroepskwalificaties
Elk kwalificatiedossier in het MBO is opgebouwd uit twee essentiële delen: het basisdeel en het profieldeel. Binnen het profiel deel is nog een keuzedeel ingericht in het kwalificatiedossier van de MBO student. Ik behandel elk van deze onderdelen hieronder.
Bron: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/middelbaar-beroepsonderwijs/beroepsgericht-mbo
Geraadpleegd op 29/nov/2023
Basisdeel kwalificatiedossier
Het basisdeel bevat algemene beroepskennis, Nederlandse taal (en Engels op MBO niveau 4), rekenen, en burgerschap. Dit fundament zorgt ervoor dat alle studenten een brede basis meekrijgen, ongeacht hun specifieke beroepskeuze.
profieldeel kwalificatiedossier
Het profieldeel is uniek voor elke beroepskwalificatie en richt zich op specifieke vaardigheden en kennis die nodig zijn voor een bepaald beroep. Deze combinatie van algemene en specifieke elementen zorgt ervoor dat studenten goed voorbereid zijn op hun toekomstige beroepspraktijk.
Keuzedelen kwalificatiedossier
Een innovatieve toevoeging aan het MBO zijn de keuzedelen. Deze onderdelen bieden studenten de mogelijkheid om hun opleiding te personaliseren door zich te verdiepen in specifieke vaardigheden of kennisgebieden. Keuzedelen zijn een verrijking van de kwalificaties uit het kwalificatiedossier en bieden studenten de vrijheid om hun leertraject af te stemmen op hun persoonlijke interesses en carrièreambities. Hoewel keuzedelen verplicht zijn voor het behalen van een MBO-diploma, bieden ze studenten een unieke kans om hun vaardigheden verder te ontwikkelen en zich te onderscheiden op de arbeidsmarkt.
Samenvattend over de Beroepskwalificaties
De beroepskwalificaties in het MBO vormen een fundament voor kwalitatief en relevant beroepsonderwijs. Ze zorgen ervoor dat studenten niet alleen de nodige kennis en vaardigheden opdoen, maar ook de flexibiliteit en creativiteit ontwikkelen die nodig zijn in de hedendaagse arbeidsmarkt. Leraren spelen een cruciale rol in het tot leven brengen van deze kwalificaties en het begeleiden van onze studenten naar een succesvolle toekomst.
“Deze afbeelding is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar http://www.eenmeesterinleren.nl/naam-artikel”
Een leven lang lesgeven doen docenten samen.
Al je vragen over onderwijs, leren en lesgeven snel en op een pek beantwoord door
collega’s en andere experts.
“Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!”