Fluid en crystallized intelligence van Raymond Cattell – Intelligentie en leren Deel 3

Welke soort kennis missen jouw leerlingen om verder te kunnen in hun leerproces?
In deze video ga ik in op de begrippen fluid en crystallized intelligence van Raymond Cattell.
Na het kijken van deze video heb je een beeld bij de definitie van intelligentie volgens Cattell en weet je hoe de verschillende aspecten van intelligentie zich bij jouw leerlingen ontwikkelen gedurende hun leven.

De reeks video’s over intelligentie en leren bevat meerdere video’s. Vanwege de benodigde voorkennis raad ik je  aan om de eerst de video ‘wat is intelligentie?’ en de video ‘vermogensverschillen in lesgeven’ te bekijken voordat je deze video bekijkt. Op de gratis community voor leraren vind je een handig overzicht van alle video’s geordend per thema. Je vind de community via de link in de beschrijving van deze video.

De termen Fluid intelligence en Crystallized intelligence,  in het Nederlands ook wel Fluïde intelligentie en gekristalliseerde intelligentie genoemd, komen oorspronkelijk van Raymond Cattell hij bedacht deze in 1963. Deze theorieën werden verder doorontwikkeld door Cattell en zijn vroegere student John Horn in 1967. 

Intelligentie werd in deze onderzoeken gedefinieerd als het vermogen om nieuwe dingen te leren. Dit vermogen werd ‘algemene intelligentie’ genoemd. Algemene intelligentie bestaat volgens Cattell uit twee componenten: Fluïde intelligentie en gekristalliseerde intelligentie. In deze video zal licht ik beide componenten kort toe.

Fluïde intelligentie wordt gezien als het vermogen om nieuwe problemen op te lossen, onafhankelijk van verworven kennis en/of eerder opgedane ervaring. Dit heeft te maken met inzicht, begrip en logisch redeneren. Voorbeelden hiervan zijn het oplossen van puzzels, het zien van patronen en hypothetisch kunnen redeneren. Fluïde intelligentie neemt toe gedurende de jeugd en adolescentie en neemt daarna gestaag af tot aan de ouderdom. Zie de onderste lijn van de grafiek hiernaast.

Eigenlijk vertoont fluid intelligentie hetzelfde verloop als veel andere fysieke ontwikkelingen in het menselijk lichaam. Bijvoorbeeld het vermogen om fysiek sterker te worden of haargroei! Tot je pubertijd wordt het beter en daarna neemt dit vermogen af. Het lijkt in de video misschien alsof ik nog veel haar heb maar ik kan je verzekeren toen ik 20 was dit beter. Zoals al gezegd, gaat het bij Fluïde intelligentie om het vermogen om nieuwe problemen op te lossen. Dit is waarom het lastig is om je opa of oma te leren hoe de nieuwste functie op hun iphone werkt.

Gekristalliseerde intelligentie is te beschrijven als het vermogen om (eerder) verworven kennis en vaardigheden in te zetten. Deze kennis is persoonlijk en hangt af van de cultuur, plaats en situatie waarin je leeft. Het gaat om feitelijke kennis die ligt opgeslagen in het geheugen. Voorbeelden zijn het herinneren van jaartallen, topografie en woordjes. Maar ook vaardigheden zoals rekenen behoren tot de gekristalliseerde intelligentie. Allemaal omdat deze zijn gebaseerd op leerervaringen die mensen gedurende hun leven opgedaan hebben. Gekristalliseerde intelligentie blijft, in tegenstelling tot fluïde intelligentie, dan ook toenemen gedurende het leven. Je ziet dan ook pas helemaal aan het einde van een mensenleven de lijn afvlakken in de grafiek hiernaast. Deze lijn is ook logisch, want kennis en vaardigheden van mensen stapelen op aan de hand van meer levenservaring. Nog een voorbeeld van gekristalliseerde intelligentie: Als je weer de opa of oma voor de geest haalt, dan is de kans groot dat hij of zij met het grootste gemak gemak van een paar planken een hele kast kunnen timmeren, of een raam keurig waterpas afhangen in een kozijn, terwijl jij zelfs moeite hebt om het bouwpakket van ikea in elkaar te zetten. Dat is een mooi voorbeeld van de crystallized intelligentie die zij over de jaren heen verzameld hebben.

Fluid en crystallized intelligence zijn twee componenten van intelligentie, maar let op: ze kunnen niet afzonderlijk van elkaar gezien worden. Ze zijn beide nodig om leertaken uit te voeren. Fluïde intelligentie hebben leerlingen nodig als ze nieuwe dingen leren die een beroep doen op logisch redeneren en analyseren, zoals bij het oplossen van wiskundige problemen. Gekristalliseerde intelligentie is ook nodig bij leren, bijvoorbeeld om wiskundige algoritmen te herinneren die nodig zijn om wiskundige problemen op te lossen. Als docent kunt je de vormen van intelligentie bijvoorbeeld gebruiken om na te gaan waar leerlingen spaak lopen. Gaat het om een nieuw probleem voor de leerling en is het wellicht te complex? Of word eerder verworven kennis wellilcht niet ingezet. Je kunt je leerlingen zodoende voorzien van beter gerichte feedback of instructies om het probleem op te lossen.

Deze video ging over Fluid en crystallized inteligentie. Fluïde intelligentie en gekristalliseerde intelligentie zijn twee onderdelen van algemene intelligentie. Algemene intelligentie is het vermogen om nieuwe dingen te leren. Fluïde intelligentie wordt gezien als het vermogen om nieuwe problemen op te lossen, onafhankelijk van verworven kennis en/of eerder opgedane ervaring.

Gekristalliseerde intelligentie is te beschrijven als het vermogen om (eerder) verworven kennis en vaardigheden in te zetten.Lopen jouw leerlingen vast in een les, bedenk dan eerst welke soort kennis ze missen, om ze vervolgens de feedback of andere ondersteuning te geven die nodig is om verder te komen.