Het Triarchische Model van Succesvolle Intelligentie van Sternberg

Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: [dag/maand/jaar]
Redacteur: Gezocht
‘Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.

Inhoudsopgave

  1. Inleiding
  2. Wat is Succesvolle Intelligentie?
  3. Het Belang van Succesvolle Intelligentie
  4. Succesvolle intelligentie in de Onderwijspraktijk

Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek voor leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in Het Triarchische Model van Succesvolle Intelligentie van Sternberg.

Robbert Sternberg Triarchische model van succesvolle intelligentie - eenmeesterinleren.nl
foto: Robbert Sternberg

Vanuit mijn achtergrond als leraar biologie, onderwijskundige en lerarenopleider schrijf ik artikelen en maak ik video’s om fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën, geordend per thema en een groep collega’s om samen mee te leren.

1. Inleiding

Leren en onderwijs gaan verder dan enkel cognitieve capaciteiten. Maar wat is succesvolle intelligentie en hoe draagt dit bij aan zowel persoonlijk als professioneel succes? In dit artikel bespreken we het triarchische model van succesvolle intelligentie, ontwikkeld door Robert Sternberg. Het triarchiche model is een voorbeeld van een intelligentietheorie die verder gaat dan cognitieve capaciteit (SLO, 2024).

‘Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar ‘https://eenmeesterinleren.nl/het-triarchische-model-van-succesvolle-intelligentie-van-sternberg/

2. Wat is Succesvolle Intelligentie?

Robert Sternberg’s triarchische model van succesvolle intelligentie definieert drie essentiële componenten van intelligentie, ook wel denkvaardigheden genoemd. Deze denkvaardigheden zijn analytisch, praktisch en creatief. Hoewel elk van deze vaardigheden in verschillende mate aanwezig kan zijn bij elke leerling, zijn ze allemaal van groot belang voor het succes van de leerling. Onder de afbeelding licht ik de denkvaardigheden één voor één toe.

Figuur 5.4. Het triarchisch model van succesvolle intelligentie van Sternberg - eenmeesterinleren.nl
‘Deze afbeelding is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar ‘https://eenmeesterinleren.nl/het-triarchische-model-van-succesvolle-intelligentie-van-sternberg/

Analytische Denkvaardigheden

Analytische denkvaardigheden omvatten de mentale processen die vaak gemeten worden door IQ-tests. Deze vaardigheden richten zich op inzicht, logisch redeneren en het opnemen van informatie. Deze vorm van intelligentie is vaak het meest geassocieerd met traditionele opvattingen van ‘slimheid’.

Creatieve Denkvaardigheden

Creatieve denkvaardigheden zijn nodig voor het genereren van nieuwe ideeën en associaties. Het is de basis voor innovatie en probleemoplossing op een originele manier. Voor leerlingen is dit essentieel om buiten de gebaande paden te denken en nieuwe oplossingen te vinden.

Praktische Denkvaardigheden

Praktische denkvaardigheden draaien om doelgericht handelen, samenwerken, plannen en zelfkennis. Deze vaardigheden helpen leerlingen om wat ze geleerd hebben toe te passen in alledaagse situaties. Wanneer een leerling achterblijft in praktische vaardigheden, kan dit leiden tot lagere prestaties, bijvoorbeeld tijdens samenwerkingsopdrachten, ongeacht hoe sterk de analytische en creatieve vaardigheden zijn.

3. Het Belang van Succesvolle Intelligentie

Volgens Sternberg is succesvolle intelligentie het optimaal ontwikkelen van alle drie de denkvaardigheden. Dit leidt zowel tot persoonlijk als professioneel succes. Wanneer een leerling in een van deze gebieden achterblijft, kan dat resulteren in lagere prestaties dan je op basis van de andere vaardigheden zou verwachten. Een voorbeeld hiervan is wanneer een leerling goed is in analytisch denken, maar minder sterk is in praktische vaardigheden, wat kan leiden tot problemen bij groepsopdrachten.

Hoewel deze theorie dicht bij de traditionele opvattingen van algemene intelligentie (ook wel “G” genoemd) blijft, is het belangrijk te vermelden dat het nog niet bewezen is dat deze denkvaardigheden een onafhankelijke voorspellende waarde hebben voor succes. Hierdoor blijft de veelgebruikte IQ-test leidend voor het meten van G. Desondanks biedt Sternbergs model leraren een handvat om te begrijpen waarom sommige leerlingen die als intelligent worden beschouwd, toch moeite hebben om goed te presteren op school.

4. Succesvolle intelligentie in de Onderwijspraktijk

In dit artikel hebben we het triarchische model van succesvolle intelligentie van Sternberg besproken. Het model onderscheidt drie soorten denkvaardigheden: analytisch, praktisch en creatief. Succesvolle intelligentie, volgens Sternberg, houdt in dat alle drie de denkvaardigheden optimaal worden ontwikkeld, wat leidt tot zowel persoonlijk als professioneel succes. Hoewel het niet bewezen is dat deze denkvaardigheden los van elkaar succes voorspellen, biedt de theorie leraren waardevolle inzichten om leerlingen beter te ondersteunen in hun leerproces. Het ontwikkelen van meer dan alleen cognitieve vaardigheden is essentieel voor succes op school en daarbuiten.

Als leraar is het belangrijk om niet alleen te focussen op de ontwikkeling van analytische vaardigheden. Succesvol onderwijs houdt ook in dat leerlingen de kans krijgen om praktische en creatieve vaardigheden te ontwikkelen. Dit helpt hen niet alleen om op school beter te presteren, maar bereidt hen ook beter voor op succes in de buitenwereld.

Er zijn naast de meervoudige intelligentietheorie van Gardner nog andere opvattingen over de aard van intelligentie. Ik hebben deze opvattingen verder uitgewerkt in de aparte artikelen met de volgende titels:

Verder heb ik in het verlengde hiervan een artikel geschreven over hoe intelligentie of IQ gemeten wordt met de titel: Intelligentietesten, de IQ test en het Flynn-effect

Op zoek naar praktische kennis over onderwijs en
een betrokken groep collega’s om samen mee te leren?

“Al je vragen over onderwijs, leren en lesgeven snel en op een pek beantwoord door
collega’s en andere experts”

‘Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!