Drie Vormen Van Leren

Auteur: Basten Berg
Gepubliceerd: 12 januari 2025
Redacteur: Gezocht
‘Wil je dit artikel redigeren? Dat kan! Heb je een foutje gevonden of mis je informatie? Stuur dan een mail naar bastenberg@eenmeesterinleren.nl en help zo mee om het onderwijs te verbeteren.

Inhoudsopgave

Welkom op het platform eenmeesterinleren.nl. Een plek voor leraren, andere onderwijsprofessionals en iedereen die geïnteresseerd is in de Vormen van Leren: Formeel leren, Informeel leren en Non-formeel leren.

Vanuit mijn achtergrond als leraar biologie, onderwijskundige en lerarenopleider schrijf ik artikelen en maak ik video’s om fundamentele theorieën over onderwijs, leren en lesgeven begrijpelijk aan te bieden. Op de community voor leraren vind je een overzicht van alle uitgewerkte theorieën, geordend per thema en een groep collega’s om samen mee te leren.

1. Welke Drie Vormen Van Leren Zijn Er?

Leren doen we in verschillende situaties, bijvoorbeeld op school, tijdens onze stage en in onze vrije tijd. De manier waarop we leren verschilt ook van elkaar. Je kunt bijvoorbeeld leren door actief theorie te verwerken, door de ervaringen die je opdoet, maar ook door te reflecteren op je handelen en door sociale interactie met anderen.

Grofweg kunnen we drie verschillende vormen van leren onderscheiden. Deze vormen onderscheiden zich in:

  • de plaats,
  • de aard,
  • de inhoud van het leerproces.

De drie vormen van leren zijn:

  1. formeel leren,
  2. informeel leren en
  3. non-formeel leren.

Ik behandel ze onder de video één voor één!

‘Deze video is gewoon vrij te gebruiken! Link wel even naar https://eenmeesterinleren.nl/naam_artikel’

1. Wat Is Formeel Leren?

De eerste vorm van leren is het formele leren, ook wel intentioneel leren genoemd. Dit is het leren dat plaatsvindt binnen een opleidingsinstituut of onderwijsinstelling. Het kenmerkt zich doordat het leren georganiseerd is aan de hand van bepaalde doelen. Het wordt begeleid door een docent, moet voldoen aan specifieke kwaliteitseisen en leidt uiteindelijk tot een officieel erkend diploma.

Een voorbeeld hiervan is de opleiding tot tweedegraads docent. Hiervoor volg je bij ons een aantal cursussen. In die cursussen werk je aan bepaalde leerdoelen. Aan het eind van de rit krijg je een officieel erkend diploma. Dat diploma geeft je de bevoegdheid om les te geven binnen het tweede graads gebied.

2. Wat Is Informeel Leren?

De tweede vorm van leren is informeel leren, ook wel incidenteel leren genoemd. Dit leren vindt plaats in het dagelijks leven. Het is niet doelgericht en niet georganiseerd. Het leren treedt spontaan op of is een bijproduct van andere activiteiten.

Een voorbeeld hiervan is het spelen van games, zoals World of Warcraft. Je speelt het spel omdat je dat leuk vindt en omdat het ontspannend voor je is. Maar tegelijkertijd moet je in dit spel communiceren met andere spelers, vaak in het Engels. Onbewust leer je hierdoor een heleboel Engelse woorden en termen. Het doel van het spelen is ontspanning, maar tegelijkertijd leer je ook. Leren is in dit geval een bijproduct en treedt eigenlijk spontaan op.

3. Wat is Non-formeel Leren?

De laatste vorm van leren is non-formeel leren. Net als bij formeel leren heeft het leren een bepaald doel en is het georganiseerd. Het verschil is dat non-formeel leren niet leidt tot een officieel erkend certificaat en niet plaatsvindt binnen een reguliere onderwijsinstelling of opleidingsinstituut.

Een voorbeeld hiervan is een cursus beeldhouwen. Stel dat ik wil leren beeldhouwen en me inschrijf voor een cursus in een buurtcentrum. Hierbij word ik begeleid door een docent. Aan het einde van de cursus krijg ik misschien een bewijs van deelname of een certificaat, maar dit certificaat heeft geen civiel effect.

Wat is de grens tussen de vormen van leren?

De grenzen tussen deze drie vormen van leren zijn soms vaag. Stel dat ik tijdens de cursus beeldhouwen een medecursist ontmoet die mij veel vertelt over ruimtevaart. Die cursist is bijvoorbeeld astronaut in het dagelijks leven. Tijdens ons gesprek leer ik onbewust een heleboel bij over ruimtevaart. Dat is een voorbeeld van informeel leren binnen een non-formele context.

Samenvatting

Dit artikel ging over de drie vormen van leren: formeel leren, informeel leren en non-formeel leren. We hebben gezien hoe deze vormen van leren van elkaar verschillen in de plaats, de aard en de inhoud van het leerproces. Bedankt voor het lezen!

VormPlaatsleerproces: Doelgericht & georganiseerdAard: Diplomaof civiel effect
Formeel leren🏫 Opleidingsinstituut of onderwijsinstelling👨‍🏫 ✅👩‍🎓 ✅
Informeel Leren🏡 in het dagelijks leven👨‍🏫 ❌👩‍🎓 ❌
Non-formeel Leren🏡 Meestal buiten Opleidingsinstituut of onderwijsinstelling👨‍🏫 ✅👩‍🎓 ❌

Op zoek naar praktische kennis over onderwijs en
een betrokken groep collega’s om samen mee te leren?

“Al je vragen over onderwijs, leren en lesgeven snel en op een pek beantwoord door
collega’s en andere experts”

‘Heb je vanuit je expertise of ervaring aanvullingen of kritiek op het artikel? Deze input is altijd welkom! Stuur dan een mail naar support@eenmeesterinleren.nl, zodat we informatie toe kunnen voegen of de fout kunnen herstellen!